تعهد ارزی به معنای الزام صادرکنندگان به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به سیستم بانکی کشور است. به عبارت دیگر، صادرکنندگان موظفند ارز دریافتی از فروش کالا یا خدمات به خارج از کشور را به سیستم مالی و بانکی کشور خود منتقل کنند. تعهد ارزی و رفع تعهد ارزی صادراتی از جمله موضوعاتی است که برای تجار و بازرگانان اهمیت زیادی دارد و از دغدغه‌های آنها در زمینۀ صادرات و واردات به شمار می‌رود.
اهداف تعهد ارزی
تعهد ارزی به چند هدف کمک می‌کند:
- حفظ تعادل ارزی: با ورود ارز به کشور، تعادل در بازار ارز حفظ شده و نوسانات نرخ ارز کاهش می‌یابد.
- تامین نیازهای ارزی: ارز وارد شده می‌تواند برای تأمین نیازهای وارداتی کشور و سایر مصارف ارزی استفاده شود.
- کنترل خروج ارز: محدودیت‌های ارزی به دولت امکان می‌دهد تا بر جریان‌های ارزی کنترل داشته باشد و از خروج غیرقانونی ارز جلوگیری کند.
در برخی کشورها، دولت ممکن است سیاست‌هایی مانند رفع تعهد ارزی را برای تشویق صادرکنندگان و تسهیل تجارت اتخاذ کند.
رفع تعهد ارزی به چه معناست؟
رفع تعهدات ارزی صادراتی به معنای اثبات ورود ارز حاصل از صادرات به اقتصاد کشور است. این فرایند بر اساس پیشنهاد بانک مرکزی و تایید هیئت وزیران در قالب آیین‌نامه اجرایی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصویب شده است. بر این اساس، صادرکنندگان موظفند پس از دریافت ارز از صادرات کالا، آن را در مدت زمان مشخص به چرخه اقتصادی کشور بازگردانند.
روش‌های رفع تعهد ارزی صادراتی
بر اساس آیین‌نامه مربوطه، برای رفع تعهد ارزی صادراتی، روش‌های مختلفی در نظر گرفته شده است. با استفاده از این روش‌ها و ورود ارز به چرخه اقتصادی کشور، تعهد ارزی به‌طور خودکار برطرف خواهد شد. روش‌های پیشنهادی عبارتند از:
- فروش ارز در قالب حواله در سامانه نیما
- انجام واردات کالا معادل ارزش صادرات صورت گرفته
- واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران
- تهاتر کالا به کالا
- فروش ارز به‌صورت اسکناس به بانک مرکزی یا صرافی‌ها
- بازپرداخت دیون تسهیلات ارزی اعطایی که از بانک ها و موسسات مالی اعتباری،فاینانس،صندوق توسعه ملی و حساب ذخیره ارزی قرض گرفته شده است.
میزان تعهد بازگشت ارز
برای صادرکنندگان محصولات پتروشیمی، پالایشی، فولادی، فلزات اساسی و فرآورده‌های نفتی، الزامی است که صد درصد ارز حاصل از صادرات را به‌طور کامل به چرخه اقتصاد بازگردانند. این امر باید از طریق فروش کامل ارز در سامانه نیما به‌صورت حواله انجام شود.
سایر صادرکنندگان موظفند ۹۰ درصد ارز حاصل از صادرات را بازگردانند و می‌توانند از یکی یا ترکیبی از روش‌های ذکر شده برای رفع تعهد ارزی صادراتی خود استفاده کنند
مدت زمان رفع تعهد
طبق اعلام گمرک، در سال ۱۴۰۰، حداکثر زمان بازگشت ارز صادراتی به چرخه پولی چهار ماه و در سال ۱۴۰۱، شش ماه از تاریخ صدور پروانه گمرکی تعیین شده است. این مدت زمان ممکن است با توجه به نوع کالا، مقصد صادراتی و شرایط دیگر، کمی بیشتر یا کمتر باشد که از طریق اطلاعیه‌های وزارت صمت به اطلاع صادرکنندگان می‌رسد. در شرایط خاص، این مهلت تا سه ماه قابل تمدید است.
سامانه رفع تعهد ارزی
برای رفع تعهد ارزی صادراتی، سامانه‌ای به نام سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) وجود دارد. سامانه نیما به عنوان یک پلتفرم اصلی برای معاملات ارزی بین صادرکنندگان و واردکنندگان عمل می‌کند و هدف آن تسهیل و نظارت بر خرید و فروش ارز در بازار رسمی است.
ویژگی‌های سامانه نیما:
- ثبت معاملات ارزی: صادرکنندگان و واردکنندگان می‌توانند معاملات ارزی خود را از طریق این سامانه ثبت و انجام دهند.
- فروش ارز: صادرکنندگان می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را در این سامانه به فروش برسانند.
- کنترل و نظارت: سامانه نیما به بانک مرکزی و سایر نهادهای مربوطه این امکان را می‌دهد که بر جریان‌های ارزی و میزان تعهدات ارزی نظارت کنند.
استفاده از سامانه نیما برای رفع تعهد ارزی صادراتی یکی از روش‌های اصلی و قانونی است که به صادرکنندگان کمک می‌کند تا تعهدات ارزی خود را به‌طور صحیح و مطابق با قوانین کشور انجام دهند.
از آنجا که سامانه نیما از طریق سایت سامانه جامع تجارت به آدرسntsw.ir قابل دسترسی است، لذا متقاضیان از طریق همین سامانه می توانند نسبت به رفع تعهد ارزی در قبال صادرات اقدام نمایند.
یکی از روش‌های اصلی رفع تعهدات ارزی صادرات در سال ۱۴۰۳، فروش ارز حاصل از صادرات از طریق سامانه نیما به‌صورت اینترنتی و غیرحضوری است،
نحوه و مراحل رفع تعهدات از طریق سامانه نیما
در این بخش به تشریح مراحل و روش‌های رفع تعهد ارزی از طریق این سامانه خواهیم پرداخت. برای انجام این فرایند مراحل زیر را دنبال کنید:
- ورود به سامانه نیما: ابتدا مرورگر دستگاه خود را باز کنید و آدرس سامانه جامع تجارت، ntsw.ir، را جستجو کنید. پس از ورود به سامانه، بر روی دکمه “ورود” در بالای صفحه سمت چپ کلیک کنید.
- ورود اطلاعات کاربری: نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کرده و بر روی دکمه “ورود” کلیک کنید.
- انتخاب گزینه فروش ارز: از منوی “عملیات ارزی”، زیر منوی “مدیریت عملیات ارزی”، گزینه “فروش ارز” را انتخاب کنید. سپس، در صفحه جدید، بر روی دکمه “ایجاد عرضه جدید” کلیک کنید.
- وارد کردن مشخصات ارز: اطلاعات مربوط به ارزی که قصد فروش آن را دارید، در کادر های مشخص شده وارد کرده و در پایان بر روی دکمه “ثبت و تمام” کلیک کنید.
- پیگیری فروش ارز: برای پیگیری وضعیت فروش، به قسمت “عرضه‌ها” رفته و در جدول پایین صفحه، بر روی دکمه “جزئیات” در ردیف معامله خود کلیک کنید تا پیشنهاد خرید ارز توسط صرافی‌های مختلف را مشاهده کنید.
- قبول پیشنهاد صرافی: با وارد کردن اطلاعات مورد نیاز از جمله مبلغ ارز، نام بانک، شماره حساب، شماره شبا و نام صاحب حساب، پیشنهاد صرافی را قبول کنید و بر روی دکمه “انتخاب” کلیک نمایید.
- تایید واریز وجه: به صفحه اصلی حساب کاربری خود بروید، از قسمت “معاملات” و از جدول پایین صفحه، بر روی دکمه “جزئیات” در ردیف معامله مورد نظر کلیک کنید. اطلاعات واریز وجه حواله از سوی صرافی را بررسی کرده و در صورت صحت اطلاعات، روی دکمه “تایید صدور حواله ارزی” کلیک کنید.
پس از این مراحل، فروش ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما به‌طور قانونی تکمیل شده و می‌توانید برای معافیت مالیاتی خود اقدام کنید.
خدمات دیده بان تجارت در زمینۀ عملیات ارزی
شرکت دیده‌بان تجارت با بیش از یک دهه تخصص و تجربه، در زمینه عملیات بانکی و ارزی خدمات جامعی را ارائه می‌دهد که رفع تعهد ارزی صادراتی را نیز شامل می‌شود. دیگر خدمات مجموعۀ ما شامل موارد زیر است:
- مشاوره تخصصی: ارائه مشاوره تخصصی به صادرکنندگان و واردکنندگان در خصوص قوانین و مقررات مربوط به تعهدات ارزی و فرآیندهای قانونی.
- مدیریت فرآیند انتقال ارز: انجام کلیه مراحل مربوط به انتقال ارز از جمله ثبت و پیگیری معاملات ارزی در سامانه‌های مرتبط و تسهیل فرایند تبادل ارز.
- رفع تعهدات ارزی: کمک به صادرکنندگان برای رفع تعهد ارزی صادراتی از طریق فروش ارز در سامانه‌های رسمی مانند نیما و تطابق با الزامات قانونی.
- آموزش و راهنمایی: ارائه دوره‌های آموزشی و راهنمایی‌های لازم برای آشنایی با روش‌های صحیح رفع تعهدات ارزی و استفاده بهینه از سامانه‌های ارزی.
- تهیه مستندات: تهیه و مدیریت مستندات و مدارک مورد نیاز برای رفع تعهدات ارزی و پیگیری مسائل مرتبط با بانک‌ها و صرافی‌ها.
- پشتیبانی از معاملات ارزی: ارائه خدمات پشتیبانی برای انجام معاملات ارزی و پاسخگویی به سوالات و مشکلات مربوط به فرآیند انتقال و رفع تعهد ارزی صادراتی.
- این شرکت، می‌تواند حسب آیین‌نامه اجرایی مذکور و همچنین با توجه به شرایط و کالای صادر شده بهترین روش رفع تعهد ارزی را پیشنهاد نماید.
این خدمات به صادرکنندگان و واردکنندگان کمک می‌کند تا به‌طور موثر و مطابق با قوانین، عملیات ارزی خود را مدیریت کرده و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.
جمع‌بندی
عملیات بانکی و ارزی در دنیای تجارت و صادرات و واردات نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. یکی از این عملیات، رفع تعهد ارزی صادراتی است که برای تجار و بازرگانان اهمیت زیادی دارد. شرکت بازرگانی دیده بان تجارت با بیش از 1 دهه سابقه در حوزۀ واردات، صادرات، ترخیص کالا، امور گمرکی و حمل و نقل بین الملل کلیه خدمات بانکی و ارزی مورد نیاز شما تجار و بازرگانان را پوشش می‌دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط همکاری و دریافت مشاوره با شماره‌تلفن: 09178295849 در تماس باشید.
